روزنامه دنیای اقتصاد: 98/12/5
کاهش سهم ریل از حمل بار در برابر جاده
سهم حمل و نقل ریلی در مقایسه با جاده ای کاهش یافته و تمایل صاحبان کالا برای حمل بار با جاده بیشتر شده است.
مهرداد محرمی نجاتی، مدیر عامل شرکت پرتو بار فرابر خلیج فارس با اعلام این مطلب در گفت و گو با (دنیای اقتصاد) گفت: حمل و نقل جاده ای در مقایسه با ریلی دارای یارانه های پنهان هستند. این یارانه ها بصورت لاستیک یارانه ای، سوخت ارزان قیمت ودر استفاده از آسفالت و جاده بصورت رایگان به کامیون ها ارائه میشود. است ولی در حمل و نقل ریلی شرکتهای مالک واگن ملزم به پرداخت هزینه هایی مانند تعمیر واگن، تامین سوخت، هزینه دسترسی به شبکه ریلی و هزینه استفاده از لکومتیو هستند.
وی افزود: حدود 70درصد کرایه ای که شرکتهای مالک واگن بابت کرایه حمل بار دریافت میکنند باید برای حق دسترسی به شبکه ریلی و هزینه لکومتیو به شرکت راه آهن پرداخت کنند و تنها 30درصدکرایه برای خودشان است. سرمایه گذاری در حوزه ریلی، بهره وری پایینی حدود 2تا 3درصد در سالدارد و شرکتهای مالک واگن تمایلی به توسعه ناوگان خود ندارد.
نجاتی ضمن مثبت دانستن خصوصی سازی در حوزه ریلی گفت: خصوصی سازی راه درمان حمل مشکلات و نقل ریلی است؛ خصوصی سازی در بخش ریلی از سال 94اتفاق افتاد و اقدام بسیار مثبتی بود و در نتیجه آن این است که واگن بیکار در شبکه ریلی کشور به ندرت وجود دارد. طبیعی است که خصوصی سازی نیز مانند هر اقدام دیگر یکسری نواقصی دارد که باید برطرف شود. از جمله اینکه به علت نداشتن توجیه اقتصادی برای بخش خصوصی بیشتر شرکتهای خصولتی به این حوزه وارد شده اند.
باید جذابیت های سرمایه گذاری در بخش ریلی ایجاد شود تا بخش خصوصی واقعی با تخصص و سرمایه لازم، اقدام به سرمایه گذاری کنند. وی که مدیر عامل یک شرکت خصوصی مالک واگنهای باری است درباره مشکلات این شرکتها گفت: این شرکتها باید روی سرویس دهی و خدمات مورد نظر مشتری بیشتر کار کنند زیرا در حمل و نقل فرهنگ سازی نشده و بعضا مشتریان راه آهن و سیستم ریلی را نمی شناسند. این موضوع نیازمند فرهنگ سازی از جانب شرکت راه آهن و نهادهای ذیربط است.
وی افزود: شرکتهای مالک واگن باری به علت ریسک های موجود روی حمل بار تمایلی به ارائه پیکیج کامل حمل بصورت ترکیبی ندارند. در صورتی که این موضوع برای صاحبان کالا مهم است و برای رونق حمل و نقل ریلی حائز اهمیت است.
مدیر عامل شرکت پرتو بار فرابر خلیج فارس در این زمینه ادامه داد: معمولا در حمل ریلی کالا، بار در ایستگاه ریلی مبدا بارگیری و در ایستگاه ریلی مقصد تحویل داده میشود. دغدغه صاحب بار، حمل کالا تا ایستگاه ریلی و سپس حمل آن از ایستگاه مقصد تا محل مورد نظر صاحب بار است. در شرکت پرتو بار فرابر خلیج فارس برای کاهش دغدغه مشتریان و حمل ترکیبی بارهای ریلی، 400شبه کانتیر به نام (پاکت) ساخته ایم.
وی افزود: حسن این پاکتها این است که مشکل تخیله و بارگیری مواد معدنی مانند کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی را برطرف میکند. به این صورت که پاکت ها را با کامیونهای مخصوص به مبدا بارگیری که همان معدن است رسانده و با جرثقیل بارگیری شده و با مجدد کامیون تا محل استقرار واگنها حمل میشود که همان حمل ترکیبی است.
نجاتی در ادامه گفت: در هر واگن 2عدد از این پاکتها قرار گرفته میشود و به نقطه مورد نظر حمل میشود. هر کدام از این پاکتها ظرفیت بارگیری 35تن بار را دارد و پیش بین میکنیم این پاکتها ظرفیت حمل بار ما را حدود 20تا 30هزار تن در ماه اضافه کند.
وی افزود: تخیله بارگیری مواد معدنی بوسیله این پاکت ها باعث میشود درصد پرت کالا در حمل و نقل ریلی به زیر نیم درصد برسد. همچنین زمان معطل ماندن واگنها برای تخلیه و بارگیری را کاهش میدهد این پاکتها با جرثقیل روی واگن سوار میشود. مواد بصورت کلی با واگنهای لبه بلند حمل میشوند. این واگنها در مقصد برای تخیله باید دارای تیبلر (واگن برگردان) برای تخیله مواد معدنی باشد. شرکتهای معدودی این سیستم را دارند. در بسیاری موارد این واگن ها تیبلر ندارد و باید تخیله بصورت دستی انجام شود. تخیله دستی بوسیله بیل مکانیکی صورت میگیرد که هم به واگن خسارت وارد میکند و هم درصد پرت بالایی دارد. همین موضوع باعث شده بود تا توجیه اقتصادی حمل و ریلی این محصولات را از بین می برد.
مدیر عامل شرکت پرتو بار فرابر خلیج فارس درباره زمینه فعالیت این شرکت گفت: این شرکت یک مجموعه کاملا خصوصی است و در زمینه حمل و نقل ریلی کالا فعالیت میکند و یکی از زیر مجموعه هلدینگ توسعه طلوع حلیج فارس است که بصورت کاملا خصوصی اداره میشود. وی افزود: شرکت پرتو بار خلیج فارس که مالک حدود 437دستگاه واگن لبه کوتاه، 136دستگاه واگن مخزن دار باری است همچنین قرار 500دستگاه واگن لبه بلند نیز خریداری و به ناوگان مجموعه برای حمل مواد معدنی اضافه شود. در بخش واگنهای مخزن دار برای حمل مواد نفتی با شرکت نفت همکاری داریم. واگنهای لبه کوتاه قابلیت حمل بارهای متنوعی از جمله محصولات آماده و نیمه آماده فولادی (شش، ملیگرد، کویل و کانتینر) را دارد.
نجاتی درباره میزان بار جا به جا شده در این شرکت گفت: امسال حدود 500هزار تن کالا را حمل کردیم و برای سال آینده پیش بینی میکنیم با ناوگان فعلی بین 800هزار تا یک میلیون تن کالا را حمل کنیم. البته اضافه شدن با اضافه شدن این پاکتهای حمل به سیستم شرکت پیش بینی میکنیم در ماه ظرفیت حمل بار را حدود 20تا 30هزار تن افزایش دهد.
